Z prac Rady Nadzorczej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Opublikowane według Henryk Sikora · 7 Luty 2024
Rada Nadzorcza PLK spotkała się na comiesięcznym posiedzeniu, które odbyło się w siedzibie Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe. Uczestniczyli w nim dotychczasowi członkowie Rady i Zarządu PLK.
Obrady rozpoczęły sprawy proceduralne, przyjęcie porządku obrad oraz protokołu z poprzedniego posiedzenia Rady (8 stycznia 2024 r.).
Jak zwiększyć przychody od przewoźników towarowych?
Rada prowadzi stały monitoring wyników ekonomiczno-finansowych w PLK. Jego częścią było przyjęcie informacji Zarządu, dotyczących wyników Spółki, za okres styczeń-grudzień 2023 r.
Wynika z niej, że Spółka osiągnęła korzystniejszy wynik finansowy niż planowano, przede wszystkim ze względu na wyższe przychody z działalności finansowej. Oprócz środków publicznych dedykowanych na różne obszary działalności PLK (inwestycje, utrzymanie infrastruktury, itp.) ważnym elementem przychodów są wpływy z udostępniania linii kolejowych. W minionym roku były one niższe niż zakładał plan rzeczowo-finansowy i wyniosły ok. 98% planu.
Analiza przychodów wskazuje, że przychody od przewoźników pasażerskich są wyższe niż planowano i wynoszą ponad 103% planu (w tym IC ok. 102%, Polregio ok. 103%, Koleje Mazowieckie ok. 99%, pozostali przewoźnicy 109%). Niestety odwrotną tendencje notujemy w przychodach od przewoźników towarowych, które wciąż spadają i w 2023 r. wyniosły niecałe 93% planu (w tym Cargo ok. 84%, pozostali przewoźnicy ok. 99%).
Niższe przychody wynikają głównie z niższej pracy eksploatacyjnej, co jest efektem zmniejszenia przewozu ładunków. Najbardziej widoczne jest to w PKP Cargo S.A. na skutek niższego zapotrzebowania na przewóz węgla i spadku przewozów kontenerowych.
Jaka będzie przyszłość programów służących rozwojowi kolei?
PLK pomimo działalności jako spółka prawa handlowego, zarządzająca infrastrukturą kolejową, realizuje także wieloletnie programy rządowe dotyczące kolejnictwa, które wynikają z polityki rozwoju państwa.
Kluczową sprawą jest realizacja planu inwestycyjnego w ramach Krajowego Programu Kolejowego (KPK) wartego obecnie 79 mld zł (w 2023 r. wzrost ze środków budżetowych o ok. 3 mld zł).
Ważne jest także realizowanie inwestycji finansowanych z różnych źródeł w ramach programów rządowych, takich jak:
- Krajowy Plan Odbudowy (KPO) do 2026 r. o łącznej wartość ok. 10 mld zł, (blisko 150 zadań z czego CRI ponad 50 zadań – 76% wartości programu, zakłady linii kolejowych ok. 90 zadań – 24% wartości),
- Kolej+ do 2029 r. (budżet programu to ponad 13 mld zł, w tym ponad 11 mld zł z budżetu państwa i 2 mld zł z jednostek samorządu terytorialnego), program obejmuje 35 projektów zakładających ponad 1200 km głównie nowych linii kolejowych, na które podpisano już umowy z samorządami na realizację inwestycji (podpisano także 22 umowy na wykonanie dokumentacji projektowej),
- „Rządowy program budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025” (jego wartość to ponad 1 mld zł, ponad 200 zadań na liście podstawowej i ponad 100 na liście rezerwowej), w ramach programu planowana jest także budowa parkingów (o wartości ok.74 mln zł), dotychczas zostało wykonanych już 104 przystanki kolejowe,
- program wsparcia PLK w zakresie utrzymania i remontów infrastruktury kolejowej w latach 2024-2028, to umowa na utrzymanie opisanych w niej parametrów linii kolejowych (włącznie z refundacją wynagrodzeń zespołów utrzymaniowych), wynika z niej dotacja z budżetu państwa na kwotę ponad 40 mln zł, oraz wsparcie z Funduszu Kolejowego (zgodnie uchwałą Rady Ministrów z listopada 2023 r.).
Na większość dedykowanych kolei środków finansowych są już podpisane umowy na realizację zadań, część z nich jest w trakcie realizacji a część została już zrealizowana co najbardziej widać na przykładzie 104 wybudowanych już przystanków kolejowych na terenie całego kraju.
Poruszona została także sprawa rozstrzygniętych przetargów i czekających od kilku miesięcy na podpisanie z wykonawcami umów (dotyczy to również spółek z Grupy PLK). Taka sytuacja wynika z powodu braku finansowania z KPO. Spółka uzyskała w ostatnim czasie finansowanie poprzez CUPT co umożliwi podpisanie choćby części umów z rozstrzygniętych przetargów.
Nowy minister infrastruktury dokona przeglądu programów i zadań, które zostały wpisane do realizacji. Trudno obecnie wyrokować co stanie się z przygotowanymi i w znacznym stopniu zaawansowanymi programami bądź co bądź rządowymi.
Jaki będzie wzrost wynagrodzeń w 2024 r.?
Rada Nadzorcza przyjęła informację Zarządu PLK, w sprawie sytuacji zatrudnieniowo-płacowej za 2023 r.
Wynika z niej, że Spółka realizowała zadania, zatrudniając ok. 37 560 pracowników, to jest mniej niż planowano o ok. 300 etatów (dla przypomnienia, wykonanie planu w 2022 r. - 37 705 etatów, a w 2021 r. - 38 370 etatów). W omawianym okresie w PLK zatrudnienie zmniejszyło się o ok. 3 450 osób (emerytury: ok. 1 900 osób, renty: ok. 400 osób, zwolnienia poza PLK: ok. 1 000 osób). W tym samym czasie zostało przyjętych do Spółki blisko 3 100 osób (w tym: z zewnątrz ok. 2 600 oraz z dawnego p.p. PKP ok. 100 osób).
W Spółce wypracowanych zostało ok. 1 650 000 godzin nadliczbowych (wzrost do analogicznego okresu ub.r. o ok. 6%). Najwięcej godzin nadliczbowych wypracował zespół inżynierii ruchu, tj. 88% wszystkich wypracowanych godzin w PLK (ok. 57% dyżurni ruchu – wzrost do 2022 r. o ok. 11%).
Po podwyżkach wynagrodzeń (m.in. dwukrotny wzrost dodatków do wynagrodzenia, tj. od stycznia i lipca ub.r., podwyżka dla pracowników wynagradzanych z ZUZP od 1.06.2023 r., podwyżka dla pracowników wynagradzanych z Regulaminu – Uchwała Zarządu od 1.07.2023 r.) średnie miesięczne wynagrodzenie wzrosło w porównaniu do 2022 r. o ok. 1 200 zł i wyniosło ok. 8 160 zł. Zatrudnienie na koniec grudnia 2023 r. wyniosło 37 292 pracowników i było niższe od analogicznego okresu roku poprzedniego o 357 pracowników.
Jaki będzie skład nowej Rady Nadzorczej i Zarządu PLK?
W trakcie obrad Rady, jej przewodniczący udał się do Ministerstwa Infrastruktury na spotkanie z wiceministrem Piotrem Malepszakiem. Po powrocie przekazał informacje o ustalonym terminie Walnego PLK na dzień 15 lutego br. oraz terminie zwołania posiedzenia Rady Nadzorczej, które odbędzie się w tym samym dniu. Ich konsekwencją będzie powołanie nowego przewodniczącego Rady i części jej członków oraz zmiany w Zarządzie PLK.
Inne tematy.
Rada zajmowała się również m.in. następującymi sprawami: informacją z prac Komitetu ds. Inwestycji Rady Nadzorczej PLK, postępem prac inwestycyjnych i wykorzystaniem funduszy przeznaczonych na ten cel w 2023 r., informacją w sprawie spraw sądowych, roszczeń przewoźników wynikających ze stawek dostępu do infrastruktury kolejowej, funkcjonowania informatyki w PLK, współpracą z CPK, przeniesieniem własności składników infrastruktury kolejowej oraz gruntów pod liniami kolejowymi (aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa z PKP S.A. do PLK), realizacją zamknięć torowych w IV kwartale 2023 r., gospodarką materiałową (sprzedaż złomu, itp.), korespondencją związków zawodowych działających w SOK adresowaną do Rady (m.in. list otwarty podpisany przez część związków, w tym NSZZ „Solidarność”) oraz przeglądem uchwał, przyjętych przez Zarząd PLK (od ostatniego posiedzenia Rady).