Z prac Rady Nadzorczej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Opublikowane według Henryk Sikora · 30 Marzec 2023
W siedzibie Spółki PKP Polskie Linie Kolejowe, na comiesięcznym posiedzeniu, obradowała Rada Nadzorcza PLK. W tym samym dniu, rano spotkał się Komitet Audytu Rady Nadzorczej, który zajmował się m.in. sprawozdaniami finansowymi, polityką rachunkowości w PLK, procedurami wyboru firmy audytorskiej, do badania sprawozdań finansowych, w Grupie PLK oraz audytami wewnętrznymi.
Cele członków Zarządu
Koniec roku i początek następnego, to czas podsumowań i rozliczeń. Dotyczy to również członków Zarządu PLK, którzy złożyli do Rady Nadzorczej sprawozdania z realizacji celów za 2022 r. (każdy z członków Zarządu oddzielnie), które po analizie zostały przyjęte.
Zarządzanie przez tzw. cele (ZPC) jest metodą budowania spójnego zbioru celów dla wszystkich komórek i uczestników organizacji oraz oceny poziomu ich wykonywania. Przełożony i jego podwładni mają być zgodni co do celów, jakie będą obowiązywać w założonym czasie.
W PLK taki system obejmuje Zarząd, stanowiska kierownicze w Centrali Spółki i zakładach, włącznie z naczelnikami i ich zastępcami w sekcjach eksploatacji.
Ten punkt programu z uwagi na złożoność i obszerność zagadnień omawiany był przez kilka godzin. Rada szukając najlepszych zapisów i konfrontując propozycje Ministerstwa Infrastruktury, Zarządu oraz korzystając z doświadczeń poprzedniego roku i doradztwa eksperckiego, chciała uzyskać jak najlepszy efekt. Ostatecznie Rada przyjęła cele dla członków Zarządu na 2023 r., tak aby w formie uchwały przekazać je Walnemu Zgromadzeniu, które podejmie ostateczną decyzję o ich zatwierdzeniu.
Zawierają one wskaźniki oceny Zarządu dla 16 opisanych celów, z uwzględnieniem procentowych „wag”, różnicowanych pod względem ich przypisania danemu członkowi Zarządu, w zależności jakim obszarem operacyjnym Spółki się zajmuje.
Inwestycje
Rada Nadzorcza wykonując czynności nadzorcze zapoznała się z informacją Zarządu w sprawie realizacji inwestycji w styczniu 2023 r. Kluczową sprawą jest realizacja wieloletniego planu inwestycyjnego (Krajowy Program Kolejowy) i ryzyka niewykorzystania środków finansowych, które dedykowane są do jego realizacji.
Ważne jest także realizowanie inwestycji finansowanych z różnych źródeł i w ramach programów rządowych, takich jak: Kolej+ i program przystankowy.
Informacja dotyczyła także postępowań przetargowych, które były realizowane w styczniu br. oraz tych inwestycji, gdzie wykonawca został już wyłoniony i planowany jest termin podpisania umowy.
Bezpieczniej na liniach kolejowych
Rada Nadzorcza przyjęła informację o bezpieczeństwie na sieci PLK w 2022 r. Spółka dokłada wszelkich starań w zakresie dbałości o bezpieczeństwo na zarządzanych liniach kolejowych.
Problemem niezależnym od Spółki, a pogarszającym statystyki są wypadki polegające na potrąceniu osoby podczas przechodzenia przez tory poza przejazdami – samobójstwa, których ilość wzrasta (w 2021 r. było ich 123, a w 2022 r. już 194).
Ważną statystyką, szczególnie wpływającą na bezpieczeństwo podróżnych są przyczyny wypadków, polegające na niewłaściwym ułożeniu, niezabezpieczenie lub przedwczesne rozwiązanie drogi przebiegu, niewłaściwa obsługa urządzeń srk (w 2021 r. było ich 197, a w 2022 r. 171). Dotyczy to bezpośrednio pracowników PLK, a optymistycznym jest fakt, że wypadków z takich przyczyn jest mniej.
Pomimo trwających kampanii informacyjnych prowadzonych m.in. przez PLK i UTK istotny wpływ mają także wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych, gdzie główną przyczyną jest błąd kierowcy pojazdu drogowego.
W obszarze poprawy bezpieczeństwa dużą rolę odgrywa Straż Ochrony Kolei (SOK), działająca w strukturach PLK. SOK bierze także udział w kampaniach społecznych, m.in.: „Szlaban na ryzyko”, „Dzikie Przejścia”, „Bezpieczne Piątki”, „Bezpieczne Tory”. Ponadto wykonuje swoje podstawowe zadania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony mienia kolejowego, na stacjach i peronach oraz obiektach infrastrukturalnych.
Plan działalności PLK
Jednym z głównych punktów posiedzenia Rady Nadzorczej była analiza przedłożonego przez Zarząd planu działalności PLK na 2023 r.
Uwzględnia on przychody z udostępniania infrastruktury przewoźnikom kolejowym oraz w ramach rządowego Programu utrzymania i remontów infrastruktury kolejowej, a także dotacji celowych.
Plan zakłada kontynuację prowadzonych inwestycji i modernizacji linii kolejowych, przede wszystkim w oparciu o realizację Krajowego Programu Kolejowego (KPK), który jest programem wieloletnim. Obejmuje on inwestycje na liniach kolejowych, które dofinansowane są przez Ministerstwo Infrastruktury oraz Program budowy i modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025.
Plan odnosi się do wielu obszarów działalności PLK, w tym do kosztów pracowniczych. Dlatego w tym punkcie wywołałem dyskusję, pytając jaką kwotę Zarząd zaplanował na podwyżkę wynagrodzeń dla pracowników PLK i od kiedy byłyby ona możliwa.
Od odpowiedzi uzależniłem swoją decyzję, czy zagłosuję za przyjęciem planu czy nie. Ze strony Zarządu padły kwoty i terminy, które dają podstawę do tego, że planowane rozmowy Zarządu ze związkami zawodowymi przyniosą dla pracowników Spółki dobre rozwiązania.
Po dyskusji Rada przyjęła uchwałę, wyrażając opinię pozytywną do Planu, którym zajmie się teraz Walne Zgromadzenie, w celu jego zatwierdzenia.
Zatrudnienie i płace
Rada Nadzorcza przyjęła informację Zarządu PLK, w sprawie sytuacji zatrudnieniowo-płacowej za styczeń 2023 r.
Wynika z niego, że Spółka realizowała zadania, zatrudniając ponad 37 500 pracowników, to jest więcej niż planowano o ok. 40 etatów (wykonanie planu za 2022 r. - 37 705 etatów, a za 2021 r. - 38 370 etatów).
Przełom roku, a szczególnie jego początek, sprzyja pozyskiwaniu pracowników z zewnątrz. Tak też było w styczniu br. (stąd przekroczenie planu zatrudnienia).
Początek roku wykazał także zwiększone zainteresowanie pracowników odejściami na emerytury (ok. 260 osób) oraz wynikającymi z tego tytułu kosztami (odprawy emerytalne, ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz nagrody jubileuszowe).
Od 1 stycznia 2023 r. nastąpił wzrost wynagrodzenia minimalnego w Polsce, co zgodnie z zapisami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy w PLK, spowodowało wzrost dodatków: funkcyjnego, za pracę w nocy, w warunkach niebezpiecznych, uciążliwych i szkodliwych.
Powyższe dodatkowe wypłaty i wzrosty, wywindowały średnie miesięczne wynagrodzenie za styczeń na poziom ponad 7 500 zł.
Z punktu widzenia pracowniczego najważniejszym jest obecnie uzupełnienie zatrudnienia tam gdzie występują braki (niższe zatrudnienie powoduje w niektórych przypadkach nałożenie dodatkowych obowiązków na pracujący personel) oraz wzrost wynagrodzenia w bieżącym roku.
Inne tematy
Rada zajmowała się również m.in. następującymi sprawami: informacjami z czynności nadzorczych komitetów Rady Nadzorczej ds. inwestycji oraz audytu, postępów w realizacji budowy systemu ERTMS/GSM-R (Globalny System Kolejowej Radiokomunikacji Ruchomej, który zapewnia operacyjną komunikację głosową i transmisję danych, użytkownikom sieci na infrastrukturze PLK), przeniesienie własności składników infrastruktury kolejowej oraz gruntów pod liniami kolejowymi (aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa z PKP S.A. do PLK), wprowadzeniem korekty rozkładu jazdy pociągów od 12 marca br. z uwzględnieniem sytuacji, która miała miejsce w Warszawie Zachodniej, klasyfikacją opóźnień pociągów pasażerskich (system SEPE/dane MI), zmianami Regulaminu Rady Nadzorczej, Zarządu PLK oraz Statutu PLK (wynikały głównie z podwyższenia kapitału zakładowego), realizacją rozwoju Spółki i jej strategią na najbliższe lata oraz przeglądem uchwał przyjętych przez Zarząd PLK (od ostatniego posiedzenia Rady).